شالیار

شاليار

برخي بر آنند كه  شاليار پير و موبد زردشتي هوراما ن كه بعد از حمله اعراب به ايران زمين با نگهداشت پندار ديرينه خود و اندرز به مردمان در كار و هنر و صنعت هوراميان را هشتصدسال سلسله بر آيين كهن ماندگار راهبري نمود شاليار پسر شاليار پسر شاليار پسر شاليار .. و آخرين شاليار پيامبر حضرت محمد ( ص ) را بة خواب مي بيند وي سخن ميگويد از خداوند  و دوستي . ميگويد   مهر ايزدي را در عطوفت راستين او مي يابد با وي ازهستي و درد و رنج ميگويد كه انسان را از رنج آفريديم او در خواب اسلام مياورد و سپيده در نيايشگاه آنچه را درخواب ديده بود بازگو ميكند .

برخي ديگر بر آنند كه شالياران همانا شاهان هورامان سرزمين اهورا هستند كه بر كيش و آيين خود ماندند و آن را پاسدا شتند . كسان نيز از تدبير و حكمت آنان سخن گويند .

گوريس "" طناب "" را اگر به دو قسمت كنيد چهار سر پديد آيد

برف خوره همانا برف است كه برفها را آب ميكند و سپيدي و پاكيشان را ميزدايد

نيك ببين نيك بشنو نيك احساس كن تا بير "" انديشه "" به نزدت آيد

ئاگره وان "" نگهبان آتش "" زمستان را نمي پايد "" احساس نمي كند .

ماهيان همدگر را مي خورند . با اينكه در آب زيند پاك نيستند . جلوه پست از سرشتند

سر زمين كوهستاني هورامان كه در حال  بخشي آز آن در استان كردستان و بخشي ديگر در استان كرمانشاه و قسمت ديگر در كردستان عراق قرار گرفته است وپيشتر سرزمين وسيعتري بود ه  پس از حمله اعراب و نيرد سهمگين پاوه  اعراب بدليل صعوبت  و كوهستاني بودن منطقه و مقاومت مردم  هيچگاه نتوانستند آن سرزمين را فتح كنند. و راه خويش بسوي كرماسين "" كرمانشاه "" و نهاوند گژ نمودند و در نهاوند سپاه ايران را شكست دادند و آنرا فتح الفتوح ناميدند .

ديري نگذشت كه مردمان مانده بر ايين  زردشت  از سرزمين لرستان و پارس به هورامان پناه آوردند تا از اسيب  جان آسيب آيين بدر آيند.

كردستان را قبل از اسلام بغستان سرزمين خداوند ميناميدند و مردم روزگاران قديم آن سرزمين را مقدس و ارج مي نهادند. كردستان كه در حال حاضر عمدتا در ميان چهار كشور ايران تركيه و عراق و سوريه كنوني تقسيم شده است  بخش بزرگي از سرزمين ماد بود كه به مرور زمان بيشتر آن از زبان و فرهنگ خويش زدوده شده اند ازدرياي سياه تا بغداد و از مديترانه تا كاسپين و طبرستان از قفقاز تا خوزستان گسترده بود  و اعراب آنرا الجبال مي ناميدند.

آورده اند كه خليفه دوم هنگاميكه پيري را ازنيايشگاه بيرون كشاندند وقتي كه در چشمان پيرمرد نگريست اشك از چشمانش سرازير شد و گريست و همراهان خليفه پرسيدند كه گريستن حضرت براي آن پيرمرد است ؟ بناچار انكار كرد.

هورامان از واژه اهورا مزدا ماخوذ است و شالياران هورامان را براي هشتصد سال در انزوا  راهبري نمودند . تفاوت در صنعت معماري . زبان و فرهنگ  و مو سيقي با ساير كرد زبانان از اين روست . در هورامان كشتزارهاي گندم بدليل كوهستاني بودن بسيار كم است و مردم آن از را ه صنعت آهنگري پارچه بافي و نجاري باغداري و  دارو زندگي ميكردند .  خانه هاي آنان ازسنگ و چوپ است كه در نوع خود بينظير يا كم نظيرند. خانه دو  و سه طبقه كه از كلاف درخت توت و سنگهاي كه روي هم چيده شده اند شگفت آورند. پلهاي معلقي كه از طناب موي بز و چوپ ساخته شده بودند من خود  از نزديك آنرا مشاهده و مانند آنرا هرگز  در جاي ديگر نديده ام از شاهكار هاي  دست ساز ند .  و مردم سخت كوش كه ستم طبيعت را با كار و فكر خود  جبران مي كنند .